काठमाडौं । संसारभरीमा जापानका मानिस लामो र स्वस्थ्यकर जिन्दगी बाच्छन् भन्ने मान्यता छ । सन् २०२० को फेब्रुअरी १२ मा १ सय १२ वर्षका जापानका चित्तेसु भतनबेको नाम गिनिज वर्ल्ड रेकर्डसमा विश्वको सबैभन्दा वृद्ध व्यक्तिको रुपमा दर्ता गरिएको थियो । यद्यपि २०२० फेब्रुअरी २३ मा उनको मृत्यु भयो ।
जापानका महिलाको औसत आयु ८६ वर्ष हुन्छ भने पुरुषको ८० को वरपर हुन्छ । जापानीहरुको लामो जिन्दगी बाँच्ने रहस्य के हुन सक्छ रु हामीले केही तथ्य संकलन गरेका छौं :
भोकभन्दा कम खाना खानु
जापानका मानिसहरु स्वस्थ्य रहने सबैभन्दा ठूलो रहस्य भनेको उनीहरु कहिले पनि पेट भरी खाना खाँदैनन् । जापानीहरु आफ्नो पेट केवल ८० प्रतिशत मात्र भर्छन् । प्रायस् दिमागलाई शरीरबाट पेटमा पोषक तत्व पुगिसकेको र अब खाना खान बन्द गर्नु पर्छ भन्ने संकेत प्राप्त गर्न २० मिनेट लाग्छ । मानिसले उक्त संकेत प्राप्त भएपछि पनि खाना खान्छन् । उनीहरुलाई पेटमा भारीपना महसुस हुन्छ । जापान मानिसहरु जब शरीरबाट पेट भरिएको संकेत प्राप्त गर्छन् , उनीहरु खाना खान बन्द गर्छन् ।
सफाई र राम्रो स्वास्थ्य केयर
जापानको हेल्थ केयर सिस्टम अति नै एड्भान्स छ । जापानमा हरेक किसिमको खोप अभियानदेखि लिएर नियमित परीक्षणलाई अति नै गम्भीरतापूर्वक लिइन्छ । जापानमा स्वास्थ जीवनशैलीप्रति मानिसलाई जागरुक गर्नका लागि विभिन्न किसिमको अभियान चलाइन्छ । यहाँ मानिसहरु सफा रहनुलाई आफ्नो नैतिक कर्तव्य सम्झन्छन् ।
खाने तरिका
जापानका मानिसहरु प्लेटमा अति नै कम खाना लिन्छन् र त्यसलाई बिस्तारै– बिस्तारै खान्छन् । उनीहरु सानो कचौरा अथवा प्लेटमा खाना खान्छन् । जापानीहरु खाना खाने समयमा टेलिभिजन हेर्ने अथवा मोबाइल चलाउन मन पराउँदैनन् । उनीहरु खाना खाँदा आफ्नो पूरा ध्यान खानामा दिन्छन् । उनीहरु भुईँमा बसेर चपस्टिक्सले खाना खान्छन् । यसरी खाँदा खानेकुरा बिस्तारै खाइन्छ ।
चिया पिउने परम्परा
जापानका मानिस चिया पिउन अति नै मन पराउँछन् । उनीहरुको माचा चियाको परम्परा संसारभरी प्रसिद्ध छ । ग्रीन टीको पातबाट बनाइएको चिया पोषकतत्व र एन्टिअक्सिडेन्ट्सले भरिपूर्ण हुन्छ । यो चियाले शक्तिको स्तर र प्रतिरोधक क्षमता बढाउँछ, पाचनलाई सही राख्छ र क्यान्सर जस्तो गम्भीर रोगबाट बचाउँछ । यो चियाले वृद्धापनको लक्षणलाई पनि कम गर्छ ।
जापानीको खाना
जापानीको खाना सन्तुलित र अत्यन्त पोषक तत्वले भरिपूर्ण हुन्छ । जापानीहरु मौसमी फलफुल, ओमेगा भएको माछा, भात, अन्न, तोफु, भटमास र हरियो– काँचो तरकारी खान्छन् । यी सबै कुराहरुमा सेचुरेटेड फ्याट र शुगर कम हुनुको साथै धेरै भिटामिन र पोषक तत्व हुन्छन् । यी कुराहरुले क्यान्सर र मुटु सम्बन्धि रोगहरुको खतरा कम गर्छ । उनीहरुले खाने खाना सजिलै पच्छ ।
वृद्ध–वेद्धाको हेरचाह
नेपालमा झैँ जापानमा पनि मानिसहरु घरका अभिभावक अथवा वृद्धाहरुको अति नै हेरचाह गर्छन् । त्यहाँका ओल्ड एज होममा वृद्धहरुको संख्या अति नै कम हुन्छ । वृद्धावस्थामा घरका सदस्यबीच रहनाले व्यक्ति मानसिक रुपले स्वास्थ र खुशी रहन्छ । जसको असर उमेरमा पनि पर्छ । त्यहाँ बच्चाको पालन–पोषणमा वृद्धको धेरै नै योगदान हुन्छ ।
धेरै हिँड्नु
जापानका मानिसलाई धेरै बरिराख्न मन पर्दैन । उनीहरु धेरै हिँड्छन् । जापानमा एउटा युवादेखि वृद्धसम्म वाक गर्छन् । यहाँ प्रायस् मानिसहरु कलेज अथवा अफिस पैदल अथवा साइकलबाट जान्छन् । यहाँ ट्रेनमा पनि मानिसहरु उभिन नै रुचाउँछन् ।
इकिगाई मन्त्र
जापानका मानिस इकिगाई मन्त्र अनुसार आफ्नो जीवन बाँच्छन् । त्यस मन्त्रको लक्ष्य जीवनको उद्देश्य खोज्नु हो । यहाँका मानिस स–साना कुरामा खुशी खोज्छन् । जस्तै अरुको सहयोग गर्नु, राम्रो खानु, साथी र परिवारसंग समय बिताउनु । अनावश्यक तनाव लिनुबाट टाढा रहनु जस्ता कुराहरुले लामो र स्वस्थ जिन्दगी प्रदान गर्न सहयोग पुऱ्याउँछ ।
प्रकाशित मितिः २०७७ फागुन ११ मंगलबार
Comments