काठमार्डौं । भारतमा ब्ल्याक र व्हाइटपछि यल्लो फङ्गसको सङ्क्रमण पनि देखिन थालेको छ । उत्तर प्रदेशको गाजियाबादमा कोभिडबाट निको भएका व्यक्तिमा पहेलो फङ्गसको सङ्क्रमण देखिएको छ । उनलाई पहेँलो फङ्गसको सङ्क्रमण हुनुअघि ब्ल्याक र व्हाइट फङ्गसको सङ्क्रमण पनि देखिसकेको जनाइएको छ । यल्लो (पहेँलो) फङ्गस, जसलाई म्युकोर सेप्टिक पनि भनिन्छ । विज्ञहरूका अनुसार यो फङ्गल सङ्क्रमण मानिसमा नभई छेपारोमा हुन्छ ।
विज्ञहरूका अनुसार पहेँलो फङ्गसको सङ्क्रमण, दुई अन्य सङ्क्रमणभन्दा फरक हुन् । यसले शरीरको आन्तरिक अङ्गहरूलाई असर गर्ने तरिकाको कारण अन्य सङ्क्रमणको तुलनामा यो बढी खतरनाक हुन सक्छ ।
कोभिको उपचारमा स्टेरोइड र इम्युनोसप्रप्रेसन्टहरूको प्रयोगले शरीरको प्रतिरक्षा प्रणाली कमजोर हुँदै गएको छ । साथै, ३० देखि ४० प्रतिशतभन्दा कम ह्युमिडिटिको स्तरले फङ्गसको विकासलाई बढावा दिन सक्छ ।
फोहर, स्वच्छतामा कमी र खाना तथा पानीसहितका दूषित स्रोत फङ्गसको वृद्धि हुनुको मुख्य कारण हुन् । तौल घट्ने, भोक नलाग्ने, खान मन नलाग्ने, पाचन प्राणालीमा समस्या हुने, थकान, शरीरमा उर्जाको कमी पहेको फङ्गसबाट सङ्क्रमण भए देखिने सामान्य लक्षणहरू हुन् ।
समयमै सङ्क्रमण भएको पहिचान गर्न सके पहेलो फङ्गसको सजिलैसँग उपचार गर्न सकिन्छ । तर, शरीर भित्रबाट सङ्क्रमण विकास हुदा सङ्क्रमण भएको पत्ता लगाउन र उपचार गर्न ढिलाइ हुन्छ । समयमै सङ्क्रमण पत्ता लगाउन नसकेमा लक्षणहरू गम्भीर बन्दै जाने हुन्छन् ।
गम्भीर अवस्थाहरूमा आँखा रातो हुने, आँखा धसेको जस्तो वा बाहिर निस्केको जस्तो देखिने, पिप निस्किने, घाउ ढिलो निको हुने, नेक्रोसिस (जीवित टिशुहरूमा भएका कोषहरू समयपूर्व मर्ने) जस्ता लक्षणहरू निम्त्याउँछ । यसले धेरै व्यक्तिहरूमा अर्ग्यान फेल्यर (शरीरको अङ्हगरू काम नगर्ने) निम्त्याउँन सक्छ ।
अहिलेसम्म पहेलो फङ्गसबाट सङ्क्रमण भएमा उपचारका लागि एम्फोटेरिसिन बी इन्जेक्शन प्रयोग गरिन्छ । यो एक एन्टीफङ्गल औषधि हो, जुन ब्ल्याक फङ्गसको उपचारमा पनि प्रयोग गरिन्छ ।
प्रकाशित मितिः २०७८ जेठ १२ बुधबार
Comments