काठमाडौं । छाला शरीरको वाहिरी पत्र हो, जो स्वस्थ्य र सुन्दर हुन आवश्यक छ । तर, बाह्य संक्रमणले चाढै प्रभावित हुने भाग पनि छाला हो । छालाको अनेक समस्या हुन्छन् । त्यस्ता समस्याका निदान पनि खोजिरहेका हुन्छौं । तर, प्रभावकारी रुपमा त्यसको निदान भएको हुँदैन ।
छाला रोग तथा चर्म रोग हुनुमा एउटा मात्र कारण हुँदैन । शरीरको भित्री रोगहरुको प्रभाव पनि छालामा देखिन्छ । मुटु, मृगौला, आन्द्रा, पेट आदिमा समस्या भए त्यसको असर छालामा पनि देखिन्छ । अतः छाला एक सूचक पनि हो, शरीरको रोग दर्शाउने ।
यदि छाला स्वस्थ्य, चम्किलो र मुलायम छ भने, बुझ्न्पर्छ स्वास्थ्य ठिक छ । तर, छालामा कुनै संक्रमण, दाग आदि समस्या देखियो भने, कुनै न कुनै समस्या हुनसक्छ ।
छाला रोगको लक्षण र गंभिरतामा भिन्नता छ । यो अस्थायी र स्थायी हुन्छ । दुख्ने र नदुख्ने हुन्छ । कतिपय अवस्थामा यो आनुवांशिक पनि हुनसक्छ । कहिले काहिँ छालाको विकार एकदमै सुक्ष्म पनि हुनसक्छ, जो जीवनका लागि खतरनाक हुनसक्छ ।
छाला रोगको गंभिरतालाई हामीले नजरअन्दाज गर्न मिल्दैन । यदि यसमध्ये कुनैपनि किसिमको समस्या छ भने उपचार खोज्नैपर्छ ।
छाला एवं छालाको प्रकार
– रुखो छाला
-तैलिया छाला
-चिकन पक्स
-एक्जिमा
-रोजेशिया (अनुहार रातो हुने)
– सिबोर्हिक डर्मेटाइटिस
– छाला रोग
-सेतो दाग
-इन्पटिगो
-छालाको क्यान्सर
– तिल
-मुसा
-डन्डिफोर
-दाद
-चिलाउने
आदि
के हुन्छ लक्षण ?
– रातो वा सेतो दाग देखापर्नु
-छाला चिलाउने
-छालाको पत्र उप्किने
– अल्सर
-सुख्ख वा रुखो हुने
-छालाको रंग बिग्रनु
किन हुन्छ छालाको संक्रमण ?
१. छालाको रोम छिद्र, रौंमा रहेको ब्याक्टेरिया
२. छालामा हुने सुक्ष्मजीव
३. भाइरस
४. प्रतिरक्षा प्रणालीको कमजोरी
५. एलर्जी गराउने पदार्थ वा कुनै अर्को व्यक्तिको संक्रमित छालाको सम्पर्कमा आउनु
६. अनुवांशिक कारक
७. थाइराइड, प्रतिरक्षा प्रणाली, मृगौला लगायत शरीर प्रणाली प्रभावित गराउने रोग
छालाको संक्रमण
१. व्याक्टेरियाबाट हुने छालाको संक्रमण– यो संक्रमण तब हुन्छ, जब छालामा घाउको माध्यमबाट शरीरमा प्रवेश गर्छ ।
२. भाइरसबाट हुने छालाको संक्रमण– सबैभन्दा आम भाइरस तीन समूहमा हुन्छ । पाक्सभाइरस, ह्युमन पापिलोमायभाइरस, हर्पीस भाइरस ।
३. फंगल संक्रमण– शरीरको रसायन र जीवन शैली फंगल संक्रमणको कारण बन्छ ।
सावधानी अपनाउने
१. साबुन र तातो पानीले हात धुनुपर्छ । अर्थात हातको सरसफाईमा विशेष ख्याल गर्नुपर्छ ।
२. खाने र पिउने भाँडावर्तन अरुसँग शेयर नगरौं ।
३. जसको छालाको संक्रमण छ, उनीहरुसँग सोझो सम्पर्कमा रहनु हुँदैन ।
४. सार्वजनिक स्थान, जस्तो जिम उपकरण, प्रयोग गर्नुअघि सफा गरौं ।
५. व्यक्तिगत सामान, जस्तो कम्बल, स्विम सुट आदि अर्को व्यक्तिसँग सेयर नगरौं ।
६. प्रत्येक रात कम्तीमा सात घण्टा सुतौं ।
७. पर्याप्त पानी पिउनुपर्छ ।
८. अत्याधिक शारीरिक तथा भावनात्मक तनावबाट बचौं ।
९. पौष्टिक आहार लिने गरौं ।
प्रकाशित मितिः २०७७ माघ ४ आइतबार
Comments