भक्तपुुुुर । खानपान, रहनसहनजस्ता यावत् कारणले गर्दा हाम्रो शरीरलाई धेरै प्रकारका रोगले आक्रमण गर्न सक्छ । त्यस्ता रोगमध्येको एक हो, घुर्ने । रोगहरू मध्येको विशेष रोगका रूपमा लिएको घुर्ने रोगको प्रमुख कारण भनेको सुताइको तालमेल नमिल्नु हो । घुर्ने समस्या भएका व्यक्तिले उत्तानो परेर नभएर कोल्टे परेर सुत्नुपर्छ । मुटु र ग्यास्टिक रोगीहरू भने कसरी सुत्ने भन्ने स्पष्ट छैन । तर, मुटुका रोगी दाहिने परेर सुत्ने र अल्सर भएका व्यक्ति पनि कोल्टे परेर सुत्नु राम्रो मानिन्छ । प्रस्तुत छ, सुत्ने विभिन्न तरिका ढाँड दुख्ने समस्या भएका मानिस प्रशस्त छन् । उनीहरूको सुताइ कस्तो हुनुपर्छ भन्नेबारे हरेक फोरममा बहस चल्ने गरेको पाइन्छ । हामी सोच्ने गर्छौँ, धेरै बाक्लो लुगा, गुन्टाको प्रयोग गेरर सुत्दा सानदार हुन्छ । तर, हामी त्यसरी सरासर गलत तरिका अपनाइरहेका छौँ । कहिल्यै बाक्ला लुगामा सुत्नुहुँदैन । बाथको समस्या भएका व्यक्तिका लागि भने केही न्यानो कपडाको प्रयोग गर्नुपर्छ ।
सुत्ने तरिका नमिलेको खण्डमा विभिन्न समस्याहरू देखा पर्न सक्छन् । उत्तानो परेर सुत्नु स्वास्थ्यका हिसाबले निकै हानिकारक मानिन्छ । यसरी सुत्दा जिब्रोको भाग पछाडि श्वास नलीमा गएर ब्लक भएर बस्ने गर्छ । जसले गर्दा कहिलेकाहीँ मानिस निसास्सिएको भान भई अचानक उठ्ने गर्छ । यस्तो समस्या हुने मानिसहरू प्रायः कोल्टे परेर सुत्नुपर्छ । कतिपय अवस्थामा मानिस निसास्सिएरै मर्ने अवस्था पनि आउन सक्ने हुन्छ । यस्तो आसनको सुताइले मुखमा रहेको थुक सर्किन सक्ने सम्भावना पनि धेरै हुन्छ ।
चिकित्सा विज्ञानमा सुताइको तरिका भनेको घुर्ने समस्या भएका मानिसका लागि मात्र हो । अरूका लागि सुताइको आसन खासै आवश्यक पर्दैन । सेटलनर्मस सिस्टम, एनाटोमिफिजियो लोजिकल, सेटलनर्मस सिस्टम र टन्सिल लाइटिसका कारणले हो भने सानै उमेरमा पनि समस्या हुन सक्छ । नत्र अधबैँसे उमेरमा मात्रै समस्या हुन्छ ।
जाडो होस् या गर्मी मौसम, कतिपय मानिसहरू यस्ता पनि छन्, जो बाह्रै महिना सिरकले मुख छोपेर सुत्ने गर्छन् । यो एकदमै गम्भीर विषय हो । यसरी सुत्ने बानीको अन्त्य गर्नैपर्छ । सुत्दाखेरि मुख्यतया टाउकोमा टोपी लगाउन सकिन्छ, तर सिरकले मुख छोप्नु भनेको असाध्यै गलत कार्य हो । कार्बन्डाइअक्साइड र अक्सिजन परिवर्तन हुन नपाएको खण्डमा सुतेकै समयमा मानिसको मृत्यु हुन सक्छ । सिरक छाडेर ब्लांकेट ओढ्नेहरूको जमात पनि पछिल्लो समय वृद्धि भइरहेको छ । ब्लांकेट धेरै धोइरहनुपर्दैन, तर त्यसमा फैलिएको धुलोका कणहरू भनेको जीवन्त रहिरहने भएका कारणले पनि श्वासप्रश्वासमा समस्या निम्त्याउँछ ।
जाडोको समय सुरु हुन लागेकाले सुताइमा धेरै ध्यान दिनुपर्छ । चिसो कुराको प्रयोगले स्वास्थ्यमा निकै असर पार्छ । अझ चिसोको समस्या र दमका रोगीका हकमा सुत्नुअघि खाइने चिसो खानेकुरा बार्नैपर्छ । साँझ ४ बजेबाट झोल पदार्थको प्रयोग पनि घटाउँदै लैजानुपर्छ । साँझपख धेरै पानी पिउनुहुँदैन । पिएको खण्डमा किड्नीलाई बढी लोड हुन्छ । पानीको अत्यधिक प्रयोगले गी एसिड बढी भएको खण्डमा सुतेको अवस्थामै मृत्युसमेत हुने सम्भावना हुन्छ ।
डा लक्ष्मी आवा, छातीरोग विशेषज्ञ भेनस हस्पिटल
काशित मितिः २०७५ असोज ६ शनिबार
Comments